Religion et Croyance
En général, les Hmong croient en la religion animiste
mélangée avec le culte des ancêtres. Les
Hmong considèrent que tous les phénomènes sont tous sous le contrôle de la puissance surnaturelle. Selon le système
de croyances de Hmong, le pouvoir surnaturel peut être divisé en deux types.
1. Croyance en l’esprit (Spiritisme). Il s’agit de quelque chose de sacré avec une
pouvoir surnaturel avec l’apparence
ressemblant à un homme mais avec la puissance supérieure. L’esprit peut à la fois créer le bien pour et nuire à l’homme. Le bien et le mal, le
bien est le pilier central de la maison des Homg et protégé la
famille. La mal est déterminé par les
esprits dans les forêts et provoquent les catastrophes de l’humanite. Concernant le bon côté, ce sont les esprits de pilier
central de la maison des Hmong qui
agissent en protégeant les personnes dans le ménage. Concernant
l’ « esprit » du mauvais côté, ce sont les esprits qui sont dans les forêts,
féroces et souvent provoquent les conséquences catastrophiques pour l’humanité.
2. Croyance en l'esprit tutélaire. Il s’agit de quelque chose de surnaturel mais qui ne ressemble pas à l’homme comme les bons et
mauvais. Les Hmong croient que l'esprit
tutélaire est dans le corps humain à partir de 4 à 9
endroits en fonction de la fiabilité. Quand une
certaine partie de l'esprit tutélaire sort du corps humain, cela entraîne une
maladie des humains. La mort chez les
humains indique que l'esprit tutélaire sort complètement du corps humain. En conséquence, les humains doivent veiller pour ne pas provoquer de panique chez
l’esprit tutélaire. Il y a donc toujours le maintien de l'esprit tutélaire qui est comme “attaché” pour le rappeller. S’il est entendu que l’esprit tutélaire s’enfuit du corps, la personne qui agit comme
un lien entre l’être humain et le pouvoir surnaturel est le Chaman. Celui-ci vérifie quel
type d’esprit provoque cette action.
Cela peut être fait en utilisant une paire de bois pour consulter l’oracle ou en
effectuant le rituel d’interaction avec l’esprit. Les Hmong ne considèrent pas que les maladies ou les phénomènes soient causés par l’action d’un pouvoir surnaturel
seulement! Pour cette raison, pour les traitements
de la maladie, il est possible de faire
appel au médecin en plus de traitement par le chaman. Ce médecin n’agit pas dans le spirituel. Mais il est
expert dans l’utilisation des médicaments traditionnels ou dans les herbes.
ศาสนาและความเชื่อ
โดยทั่วไปชาวม้งมีความเชื่อหรือศาสนาแบบนับถือผี (Animist) ผสมกับการบูชาบรรพบุรุษ
(Ancestor Worship) สาระสำคัญของระบบความเชื่อดังกล่าวได้แก่ ความเชื่อในเรื่องอำนาจ
เหนือธรรมชาติ (Supernatural) อย่างไรก็ตาม มิได้หมายความว่า ชาวม้งมองปรากฏการณ์
หรือพฤติกรรมต่างๆ ว่าอยู่ภายใต้การบงการของอำนาจเหนือธรรมชาติทั้งสิ้นแต่ความเชื่อเรื่องอำนาจเหนือธรรมชาติมีความสำคัญในวัฒนธรรมและสังคมชาวม้งสิ่งเหนือ ธรรมชาติตามระบบความเชื่อของชาวม้ง สามารถแบ่งออกได้เป็น 2 ชนิด คือ ผีต่างๆ ขวัญ ซึ่งได้แยกพิจารณาต่อไปคือ
1.ความเชื่อเรื่องผี เป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่มีอำนาจเหนือธรรมชาติ มีลักษณะเหมือนมนุษย์แต่มีอำนาจเหนือกว่าซึ่งสามารถให้ทั้งคุณและโทษแก่ มนุษย์ได้ ผีในวัฒนธรรมม้งสามารถแบ่งออกได้เป็น ๒ ประเภท ฝ่ายดี และฝ่ายร้าย ฝ่ายดีเป็น ผีประจำเสากลางในบ้านของชาวม้ง ทำหน้าที่ปกป้อง คุ้มครองคนในครัวเรือน ผีบรรพบุรุษ มีหิ้งติดฝาผนังบ้านเป็นที่อยู่อาศัย ผีแห่งความร่ำรวยและทรัพย์สมบัติอาศัยอยู่ที่แผ่นกระดาษติดฝาผนังใกล้กับ หิ้ง ผีบรรพบุรุษ ผีประตูทำหน้าที่ปกป้องของครอบครัว
และผีเตาไฟใหญ่ และเตาไฟเล็ก มีหน้าที่ปกป้องคุ้มครองคนในครัวเรือน จะเห็นได้ว่า "ผี" ที่ให้แก่มนุษย์ เป็นผีที่อาศัยอยู่ในบ้านของชาวม้ง อย่างไรก็ดีผีที่ให้คุณดังกล่าวจะให้โทษแก่มนุษย์ได้ ถ้าหากมนุษย์ไปลบหลู่หรือขาดการเอาใจใส่ในการให้เครื่องเซ่น แก่ผีเหล่านั้นการเซ่นสังเวยมักจะใช้หมูหรือไก่แล้วแต่กรณีส่วน "ผี" ฝ่ายร้ายได้แก่ผีที่อยู่ตามป่าเขาเป็นผีทื่ดุร้ายและมักก่อให้เกิดภัยพิบัติแก่มนุษย์
2.ความเชื่อเรื่องขวัญ ขวัญเป็นสิ่งเหนือธรรมชาติอย่างหนึ่งแต่ไม่ได้มีลักษณะ เหมือนมนุษย์อย่างฝ่ายดีและผีฝ่ายร้ายชาวม้งเชื่อว่าขวัญ อยู่ในร่างกายของมนุษย์ตั้งแต่ ๔-๙ แห่ง แล้วแต่ความเชื่อถือเมื่อขวัญบางส่วนออกไป จากร่างกายมนุษย์จะทำให้ มนุษย์เกิดการเจ็บป่วย การตายของมนุษย์แสดงว่าขวัญออกไปจากร่างกายทั้งหมด ดังนั้นมนุษย์จึงต้องระวังมิให้ขวัญ เกิดการตกใจ ซึ่งจะทำให้ขวัญหนีออกไปจากร่างกายของมนุษย์ จึงมีการบำรุงรักษาขวัญ หรือมัดขวัญอยู่สม่ำเสมอ และมีพิธีเรียกขวัญกลับมา ถ้าเข้าใจว่าขวัญหนีออกไปจากร่างกายผู้ทำหน้าที่เชื่อมโยงระหว่างมนุษย์กับ อำนาจ
เหนือธรรมชาติ ได้แก่ หมอผี เมื่อชาวม้งเกิดการเจ็บป่วยหรือประสบภัยพิบัติต่างๆ หมอผีจะทำหน้าที่ตรวจสอบว่า เกิดจากการกระทำของผีชนิดไหนหรือสาเหตุของการป่วยไข้ ทั้งนี้อาจจะกระทำได้
โดยการใช้ไม้คู่เสี่ยงทาย หรือประกอบพิธีติดต่อ กับผี หรือหาวิธีบรรเทาอาการเจ็บป่วยหรือภัยพิบัติ
ต่างๆ ตามที่ได้กล่าวมาแล้ว ชาวม้งไม่ได้พิจารณาว่าอาการเจ็บป่วยหรือปรากฏการณ์ต่างๆ ว่าเกิดจากการกระทำของอำนาจเหนือธรรมชาติแต่อย่างเดียว ดังนั้น ในการรักษาความเจ็บป่วยนอกจากการใช้หมอผีแล้วยังอาจจะใช้หมอยาก็ได้ หมอยานี้มิได้เป็นผู้ทำหน้าที่เกี่ยวข้องกับการติดต่อกับผี แต่เป็นผู้ที่มีความชำนาญในการใช้ยากลางบ้านหรือสมุนไพร
2.ความเชื่อเรื่องขวัญ ขวัญเป็นสิ่งเหนือธรรมชาติอย่างหนึ่งแต่ไม่ได้มีลักษณะ เหมือนมนุษย์อย่างฝ่ายดีและผีฝ่ายร้ายชาวม้งเชื่อว่าขวัญ อยู่ในร่างกายของมนุษย์ตั้งแต่ ๔-๙ แห่ง แล้วแต่ความเชื่อถือเมื่อขวัญบางส่วนออกไป จากร่างกายมนุษย์จะทำให้ มนุษย์เกิดการเจ็บป่วย การตายของมนุษย์แสดงว่าขวัญออกไปจากร่างกายทั้งหมด ดังนั้นมนุษย์จึงต้องระวังมิให้ขวัญ เกิดการตกใจ ซึ่งจะทำให้ขวัญหนีออกไปจากร่างกายของมนุษย์ จึงมีการบำรุงรักษาขวัญ หรือมัดขวัญอยู่สม่ำเสมอ และมีพิธีเรียกขวัญกลับมา ถ้าเข้าใจว่าขวัญหนีออกไปจากร่างกายผู้ทำหน้าที่เชื่อมโยงระหว่างมนุษย์กับ อำนาจ
เหนือธรรมชาติ ได้แก่ หมอผี เมื่อชาวม้งเกิดการเจ็บป่วยหรือประสบภัยพิบัติต่างๆ หมอผีจะทำหน้าที่ตรวจสอบว่า เกิดจากการกระทำของผีชนิดไหนหรือสาเหตุของการป่วยไข้ ทั้งนี้อาจจะกระทำได้
โดยการใช้ไม้คู่เสี่ยงทาย หรือประกอบพิธีติดต่อ กับผี หรือหาวิธีบรรเทาอาการเจ็บป่วยหรือภัยพิบัติ
ต่างๆ ตามที่ได้กล่าวมาแล้ว ชาวม้งไม่ได้พิจารณาว่าอาการเจ็บป่วยหรือปรากฏการณ์ต่างๆ ว่าเกิดจากการกระทำของอำนาจเหนือธรรมชาติแต่อย่างเดียว ดังนั้น ในการรักษาความเจ็บป่วยนอกจากการใช้หมอผีแล้วยังอาจจะใช้หมอยาก็ได้ หมอยานี้มิได้เป็นผู้ทำหน้าที่เกี่ยวข้องกับการติดต่อกับผี แต่เป็นผู้ที่มีความชำนาญในการใช้ยากลางบ้านหรือสมุนไพร
